Kiedy można oskarżyć o nękanie?

Jedną z najczęstszych form stalkingu jest nękanie telefonami, uporczywe wydzwanianie do ofiary, „głuche” telefony, wysyłanie SMS-ów. (o innych częstych formach nękania przeczytasz tutaj: Nękanie – najczęstsze formy stalkingu). I tu pojawia się pytanie. Ile razy musi zadzwonić stalker, ile wiadomości musi wysłać, aby można było uznać to za przestępstwo? Kiedy ofiara powinna zawiadomić organy ścigania o stalkingu – po pięciu połączeniach, czy może dopiero po stu?

Nękanie telefonami – kiedy można pociągnąć do odpowiedzialności ?

Niestety zmartwię wszystkich, którzy oczekują konkretnej odpowiedzi na powyższe pytanie, wskazania liczy, np. więcej niż 10 telefonów. Ustawa kodeks karny nie określa precyzyjnie liczby, po ilu telefonach można zgłosić nękanie. Nie ma sprecyzowanego ściśle, ile połączeń musi wykonać sprawca do ofiary, aby pociągnąć go do odpowiedzialności za czyn z art. 190a kk.

Ustaleń w tym zakresie należy dokonywać każdorazowo na podstawie okoliczności konkretnego przypadku.

Nękanie telefonami – ile połączeń?

Co prawda niektórzy autorzy opracowań dotyczących przestępstwa z art. 190a kodeksu karnego uważają, że dane zachowania można określać jako stalking jeśli występują przez co najmniej 30 dni i ma miejsce co najmniej 10 czynów w ciągu 30 dni. (Tak np. Waldemar Woźniak w: „Stalking jako zjawisko patologiczne – definicje, zakres, charakterystyka stalkera i radzenie sobie ze stalkingiem”). Jest to jednak tylko propozycja.

W związku z tym jeszcze raz podkreślę – ustaleń w tym zakresie należy dokonywać każdorazowo na tle okoliczności konkretnej sprawy.

Uporczywe telefonowanie – kiedy można oskarżyć o stalking?

Kodeks karny podaje, że nękanie ma charakteryzować się powtarzalnością zachowań sprawy. Że sprawca ma zachowywać się w sposób uporczywy. Co to oznacza  w praktyce?

Jeżeli sprawa dzwoni kilka razy w ciągu dnia przez tydzień, dwa lub więcej, albo też wykonuje „głuche” telefony kilka razy w tygodniu, ale proceder taki trwa miesiącami, to z cała pewnością można stwierdzić, iż mamy do czynienia z powtarzalnością zachowań. Jeżeli stalker wysyła ofierze wiadomości tekstowe raz na jakiś czas, nieregularnie, czasem kilka w ciągu jednego dnia, potem raz na kilka tygodni, to również zachowanie takie ma charakter powtarzalny.

O uporczywym zachowaniu się sprawcy świadczyć będą:

• po pierwsze – dłuższy upływ czasu, przez który sprawca je podejmuje.
• Po drugie  – nastawienie psychiczne sprawcy. Czyli nieustępliwość nękania, tj. trwanie w swego rodzaju uporze, mimo próśb i upomnień ofiary lub innych osób o zaprzestanie zachowań.

Odczuwanie strachu przez ofiarę stalkingu

Drugi elementu, który musi zaistnieć aby można było mówić o przestępstwie stalkingu, który powinniśmy wziąć również pod uwagę, to odczuwanie strachu, obawy przez ofiarę. Jeżeli zachowania stalkera,  bez względu na to jaką formę przybierają, nie doprowadzają do uzasadnionego odczuwania strachu, nie powodują poczucia zagrożenia i lęku, to nie możemy mówić o przestępstwie.

Na szczęście dla bytu przestępstwa z art. 190a kodeksu karnego wystarczy, że nękanie subiektywnie wywołało strach i obawą u ofiary. Innymi słowy, jeżeli pokrzywdzony czuje się zagrożony, obawia się o własne bezpieczeństwo, uważa, że jego prywatność została naruszona i rzeczywiście pokrzywdzony mógł w danych okolicznościach w ten sposób uporczywe nękanie odczuwać, to mamy do czynienie z przestępstwem.

Nękanie telefonami – przybywa spraw o stalking

O nękaniu, w tym nękaniu telefonami, wypowiadałam się dla „Rzeczpospolitej”, tutaj znajdziesz cały artykuł: Stalkerzy stają się coraz bardziej przebiegli Przestępstw uporczywego nękania przybywa. Ich najczęstszą przyczyną są nieodwzajemnione uczucia.