Jak zachowywać się wobec sprawcy nękania? Dlaczego pokrzywdzony nie powinien odpisywać stalkerowi na wiadomości?
Jak zniechęcić stalkera?
Od czasu do czasu dochodzą mnie słuchy, że Policja w sprawach o stalking odmawia wszczęcia postępowania albo je umarza jako argument podając, że pokrzywdzona odpisywała nękaczowi na SMSy czy e-maile. Policjanci przy tym posiłkują się pewnym wyrokiem, w którym sąd wysnuł wniosek, że skoro kobieta korespondowała ze stalkerem, to znaczy, że się go nie bała. Rzekomo „nie czuła się zagrożona działalnością oskarżonego„, a społeczna szkodliwość czynu jest znikoma. Akiedy społeczna szkodliwość czynu jest znikoma, to zgodnie z art. 17 paragraf 1 k.p.k., postępowania nie wszczyna się, a wszczęte umarza.
Taka argumentacja jest błędna, w szczególności, że wyrok, na który powołują się policjanci został uchylony.
Poniżej znajdziesz garść informacji co robić, jakich zarzutów użyć, kiedy padł właśnie ten argument ze strony Policji, że ofiara odpisywała stalkerowi, a więc sprawą nie będą się zajmować.
Ten wyrok, o którym pisałam wyżej datowany jest na 21 października 2015 roku i został wydany przez Sąd Rejonowy w Siedlcach. Sąd stwierdził, że działania oskarżonego nie wzbudziły u pokrzywdzonej poczucia zagrożenia, bo strony korespondowały ze sobą. I rzekomo pokrzywdzona wcale nie chciała zaprzestać kontaktów z nękaczem. Sąd umorzył postępowanie karne przeciwko oskarżonemu, bo uznał m.in., że społeczna szkodliwość czynu jest znikoma. I właśnie na ten wyrok czasem powołuje się Policja.
Na szczęście wyrok ten został uznany za błędny i uchylony przez Sąd Okręgowy w Siedlcach w dniu 4 maja 2016 r. (sygn. akt II Ka 39/16). Cały wyrok sądu okręgowego wraz z uzasadnieniem znajdziesz na końcu.
Warto wiedzieć, że jeśli wyrok Sądu Rejonowego został uchylony, to znaczy że nie istnieje. A tym samym, że nie można się na niego powoływać.
Ale od początku. Stan faktyczny sprawy przedstawiał się następująco. Pokrzywdzona i oskarżony byli osobami młodymi (po 19 lat). Od jesieni 2014 roku weszli ze sobą w związek uczuciowy, który jednak zerwali w lutym 2015 roku.
Oskarżony w okresie od 5 marca 2015 roku do 27 maja 2015 roku przesyłał dziewczynie wiadomości SMS. Przy czym czynił to ok. 100-200 i więcej razy dziennie. Zaś ona odpowiadała na każdą jego wiadomość.Dziewczyna ewidentnie nie widziała, jak zniechęcić stalkera.
Taka ilość wiadomości dziennie świadczy o wypełnieniu znamienia uporczywości nękania. Bo jak już pisałam wiele razy (m.in. tu: Uporczywe nękanie- ile musi trwać, aby uznać je za przestępstwo), nie sam dłuższy upływ czasu przez jakie sprawca działał, świadczy, że mamy do czynienia z przestępstwem z art. 190a paragraf 1 kk. Ale również na ocenę, czy doszło do przestępstwa stalkingu wpływa to, z jakim natężeniem stalker działał, ile wiadomości kierował do ofiary.
Oczywiście stalker stanął pod zarzutem z art. 190a § 1 kk. Chłopak był też oskarżony o inny czyn, mianowicie o to, że włamał się na konto Facebook ofiary i usunął część zawartych na tych kontach istotnych informacji. Ale tego zarzutu nie będę tu omawiać. Możesz o podobnej sprawie przeczytać tutaj: „Stalker zmienił mi hasła do maila i Facebooka”.
Ta sprawa jest podobna do wielu innych spraw nękania przez byłego partnera, o których pisałam na blogu: Nękanie przez byłego partnera.
Sąd Rejonowy w Siedlcach, rozpoznając sprawę, uznał, że zeznania pokrzywdzonej są niewiarygodne, gdy twierdzi, że obawiała się oskarżonego.
W uzasadnieniu wyroku sąd napisał m.in. tak. „Z obiektywnego punktu widzenia być może odczuwała dyskomfort i irytację ale nie można tego utożsamiać z obawą, czy poczuciem zagrożenia. W niniejszej sprawie podstawowe znacznie dowodowe mają obszerne wydruki rozmów SMS pomiędzy stronami. Wskazują one ,że pokrzywdzona wcale nie chciała kategorycznie zaprzestać kontaktów. W dniu 05.03. napisała: ”nie chcę nic zrywać”/…/ uczucia się nie zmieniły” /k 13,14 oraz 32/. Sama proponowała mu spotkania i wskazywała kiedy kończy lekcje /k 23/. On przejawiał troskę o pokrzywdzoną która za kilka tygodni miała zdawać egzamin maturalny „Masz się uczyć i chodzić do szkoły” /k 32/ .”
Uzasadnienie sądu jest obszerne, więc nie będę go przytaczać w całości. To co rzuca się jednak w oczy to błędna interpretacja postawy samej ofiary. Otóż sąd stwierdził, że „fakt, że pokrzywdzona złożyła wniosek o ściganie a w konsekwencji zainicjowała postępowanie karne przeciwko swemu byłem chłopakowi można złożyć na karb jej braku doświadczenia życiowego, braku przewidywania skutków swego postępowania tj. niedojrzałości właściwej dla osób w jej wieku”.
Dla mnie taka argumentacja jest absurdalna. Bo oznaczało by to w istocie, że 19stolatka jest zbyt niedojrzała, aby oskarżyć kogoś o przestępstwo. A przecież zawiadomienie o przestępstwie może zgłosić nawet dziecko. Z resztą nie tylko dla mnie takie stanowisko jest nieprawidłowe. Również dla sądu odwoławczego tj. Sądu Okręgowego w Siedlcach, który przecież ten błędny wyrok uchylił.
Prawidłowa analiza zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego przemawia za uznaniem, że to właśnie z obawy przed stalkerem pokrzywdzona odpisywała na jego wiadomości. O tym, że pokrzywdzona czuła się zagrożona i bezradna wobec działań oskarżonego świadczy też to, iż uznała, że jedynym wyjściem z tej sytuacji jest powiadomienie organów ścigania.
W tej sprawie nie można przyjąć, że stopień społecznej szkodliwości czynów zarzuconych oskarżonemu był znikomy, bowiem:
Kompleksowa analiza działań oskarżonego przemawia za uznaniem, że miały one charakter uporczywy. A ich celem było nękanie pokrzywdzonej, wywołanie u niej stanu zagrożenia . I zmuszenie jej do utrzymywania kontaktu z oskarżonym.
Na marginesie dodam, co jest naprawdę ewenementem, z którym nie spotkałam się dotychczas w swojej praktyce zawodowej. Mianowicie stalker i pokrzywdzona znowu są parą. Zauważył to też Sąd Okręgowy: „jak wynika z przebiegu rozprawy apelacyjnej, obecnie relacje pomiędzy oskarżonym, a pokrzywdzoną ułożyły się na tyle dobrze, że znowu stanowią parę„. Jednakże okoliczność ta nie może mieć znaczenia dla oceny stopnia społecznej szkodliwości.
Jestem bardzo ciekawa jaki wyrok zapadnie w tej sprawie po ponownym jej rozpoznaniu przez Sąd Rejonowy…
Dla wszystkich zainteresowanych pełną treścią uzasadnienia: Wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 4 maja 2016 r., sygn. II Ka 39/16
Wszystkim ofiarom nękania powtarzam jak mantrę. Nie odpisuje stalkerowi, nie odzywaj się. Po prostu go ignoruj. Poniżej kilka innych rad, jak postępować z nękaczem, jak zniechęcić stalkera. Ofiara stalkingu- kim jest? Kto należy do grupy ryzyka?
Wykonanie strony: 