Jak udowodnić nękanie? Jakie dowody przedstawić na stalking?
Jednymi z najczęstszych pytań jakie stawiają mi Klienci – pokrzywdzeni przestępstwem stalkingu są pytania, jak udowodnić nękanie? Pytania dotyczące dowodów na uporczywe nękanie – jak je zbierać, co jest istotne, co pominąć? Czy wystarczy, że przedłożę do akt sam wydruk wiadomości mailowych, a może funkcjonariusze zabezpieczą i zabiorą mój komputer? Czy moje dziecko jako świadek musi zeznawać w sądzie? I co zrobić jeśli znajomy nie chce być świadkiem?
Przestępstwo nękania, tak jak inne, można udowodnić za pomocą wielu środków. Po pierwsze bardzo ważne są zeznania pokrzywdzonego oraz innych świadków.
Jako dowód na nękanie można przedstawić też:
Nękanie można też udowodnić za pomocą:
Tak naprawdę nękanie można udowodnić za pomocą wielu środków, wszystko zależy od konkretnej sprawy. W jednej sprawie mogę wystarczyć same wydruki wiadomości i zeznania pokrzywdzonego. W innej zaś, zeznania nawet 10ciu świadków nie pomogą skazać stalkera.
Najprostsze rozwiązania są najlepsze. Ponieważ stalking składa się często z kilkudziesięciu czy nawet kilkuset różnych czynów, zwykła tabelka, np. w ecxelu powinna być tutaj najbardziej pomocna. W jednej kolumnie wpisuj daty i godziny np. telefonów od stalkera. Nawet jeśli nie znasz numeru, a masz podejrzenie, że tzw. „głuchy” jest właśnie od prześladowcy. A w drugiej – wiadomości e – mail. W trzeciej wpisz wszystkie próby bezpośredniego kontaktu, w czwartej – np. komunikaty z Facebooka.
Takie zestawienie pomoże Ci, po pierwsze – trzeźwo osądzić jak długo trwa nękanie. Czy można to rzeczywiście kwalifikować w kategoriach uporczywości. (O uporczywości nękania więcej przeczytasz tutaj: Uporczywe nękanie- ile musi trwać, aby uznać je za przestępstwo). A po drugie – tabelka z zebranymi w ten sposób dowodami przyda się w trakcie postępowanie karnego.
Odpowiedź na powyższe pytanie jest prosta. Zbierając dowody na nękanie, bądź tak szczegółowy jak chcesz. Jeśli uważasz, że jakiś telefon czy wiadomość od stalkera nie ma znaczenia, nie stresuje Cię, nie wywołuje u Ciebie poczucia zagrożenia, nie narusza Twojej prywatności, to go po prostu pomiń. Osobiście rekomenduję jednak wpisywanie w tabelkę wszystkich czynów, nawet tych drobnych. Obecnie mogą się wydawać irrelewantne, ale w przyszłości status ten może się zmienić.
W początkowej fazie postępowania, na etapie składania zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa stalkingu, sam wydruk z wiadomości e-mail czy sms powinien wystarczyć. Obojętne pozostaje w jakim formacie dostarczymy wydruki organom ścigania (drukowane dwustronnie, jednostronnie, w kolorze czy czarno-białe), ważne żeby na wydruku, poza oryginalną treścią komunikatów, było uwidocznionych jak najwięcej szczegółów. Czyli daty, adresy mailowe, numery telefonów – zarówno nadawcy jak i odbiorcy, załączniki do maili, czy też adresy IP jeśli nimi dysponujemy.
Pamiętaj też, żeby nie modyfikować treści wiadomości; jeśli stalker popełnia błędy ortograficzne, gramatyczne – nie poprawiaj ich, nie przerabiaj.
Jeśli chcesz wiedzieć, jak przebiega sprawa karna o nękanie i ile może potrwać taka analiza dowodów przez prokuraturę, to przeczytaj ten wpis: Jak przebiega sprawa o stalking?
Wydruki wiadomości od prześladowcy mogą pomóc, ale mają jedną wadę – potwierdzają jedynie to, że ktoś stworzył wiadomość określonej treści. Sam wydruk nie potwierdza powiązania go ze stalkerem. Dlatego już na samym początku postępowania powinniśmy złożyć również wniosek o zabezpieczenie danych informatycznych, na przykład bilingów. A także wniosek o przeprowadzenie dowodów z takich danych.
Urzędy, instytucje i podmioty prowadzące działalność telekomunikacyjną (np. operatorzy komórkowi) są obowiązane zabezpieczać. A także udostępniać dane informatyczne na żądanie sądu lub prokuratora. Dysponując takimi dowodami przedłożonymi bezpośrednio przez firmę telekomunikacyjną będzie łatwiej dowodzić, że dany numer telefonu należy do podejrzanego (oskarżonego), że określone wiadomości rzeczywiście zostały wysłane za pośrednictwem jego telefonu czy też że zostały wysłane w konkretnej dacie. Tym samym łatwiej udowodnić fakt popełnienia przestępstwa z art. 190a kodeksu karnego.
Pamiętaj jednako bardzo ważnej rzeczy. Operator telekomunikacyjny przechowuje dane tylko z ostatnich 12stu miesięcy. Jeśli więc chciałbyś bilingi sprzed dwóch lat, obawiam się, że uzyskanie takich danych nie będzie możliwe.
I jeszcze jedna rzecz, o którą ostatnio zapytał mnie jeden z klientów. Operator telekomunikacyjny (np. Plus, Orange czy Play) nie posiadają treści smsów. Czyli nie dysponują wiadomościami, które wysyłałeś lub otrzymywałeś.
Kiedy zabieramy się z Klientami do stworzenia listy świadków w sprawie o stalking, często słyszę „ale on chce/nie będzie zeznawał” albo „ona się nie chce po sądach włóczyć, nie chce być moim świadkiem”. Muszę wtedy tłumaczyć, że jeśli uważamy, że dana osoba posiada ważne informacje dla naszej sprawy o uporczywe nękanie i zgłosimy ją jako świadka, to jej wola do występowania w takim charakterze czy też niechęć do stawiennictwa w prokuraturze czy sądzie nie ma znaczenia. Za świadka uznaje się bowiem osobę wezwaną do stawiennictwa w tym charakterze przez organ procesowy (art. 177 §1 k.p.k.) bez względu na jej nastawienie do sprawy, chęci, sympatii do którejkolwiek ze stron itp.
Stara paremia łacińska mówi Si in ius vocat, ito (Kto został wezwany przed sąd, niech się stawi). Jeśli zatem świadek prawidłowo wezwany nie stawi się, to organy dysponują całym szeregiem sposobów by daną osobę do tego jednak przymusić, od karny finansowej począwszy.
Kodeksu postępowania karnego nie uzależnia możliwości dopuszczenia dowodu z zeznań świadka od osiągnięcia przez niego określonego wieku. Oznacza to, że w polskim procesie karnym dzieci również mogą być przesłuchiwane i to zarówno w postępowaniu przygotowawczym (w prokuraturze, na komendzie itp. ) jak i sądowym.
Podstawowa różnica w stosunku do przesłuchania dorosłych jest taka, że od świadków, którzy nie ukończyli lat 17, nie odbiera się przyrzeczenia. Kolejna różnica jest taka, że przy przesłuchaniu dzieci poniżej 15stego roku życia powinien być obecny rodzic lub inny opiekun. Chodzi po prostu o to, aby dziecku zapewnić poczucie bezpieczeństwa. Nie wymaga chyba szerszego uzasadnienia, że przesłuchanie często nawet u dorosłych wywołuje ogromny stres, a co dopiero u dzieci.
Inną kwestią pozostaje czy w ogóle przesłuchanie dzieci w sprawach o stalking jest konieczne. Może są inni świadkowie albo w ogóle inne dowody (np. dokumenty), które potwierdzą uporczywe nękanie, osobę stalkera i inne istotne dla sprawy okoliczności. Warto rozważyć inne ewentualności aby nie narażać najmłodszych na zbędny stres.
W jednym z wywiadów, które udzielam w sprawach o nękanie, podzieliłam się z czytelnikami weidza, jak zachowywać się w stosunku do stalkera. Może i tobie te rady pomogą, wywiad tutaj: Stalker i na uczuciach zagra, by mieć kontakt z ofiarą
Wykonanie strony: 