Czy ofiara uporczywego nękania może cofnąć wniosek o ściganie swojego oprawcy? Czy pokrzywdzony, który złożył wniosek o ściganie sprawcy czynu z art. 190a kodeksu karnego może zmienić zdanie?
Jak wiadomo, ściganie przestępstw z art. 190a kodeksu karnego w typie podstawowym (uporczywe nękanie, podszywanie się) następuje na wniosek pokrzywdzonego. Oznacza to po prostu, że organy ścigania zajmą się takimi czynami dopiero po złożeniu przez pokrzywdzonego właśnie wniosku o ściganie. Ale co jeśli pokrzywdzony się rozmyśli, zmieni zdanie? I nie będzie chciał już pociągać swojego prześladowcy do odpowiedzialności? Co prawda w praktyce rzadko spotykam się z taką sytuacją. Ale dla wszystkich, których rozważają taką ewentualność, poniżej odpowiedzi na pytania, czy ofiara uporczywego nękania może cofnąć wniosek. I jakie będę tego konsekwencje?
Odpowiedź na pytanie czy ofiara uporczywego nękania może cofnąć wniosek o ściganie swojego oprawcy, jest twierdząca. Pokrzywdzony, który złożył wniosek o ściganie sprawcy czynu z art. 190a kodeksu karnego może zmienić zdanie. Organ ma nawet obowiązek pouczyć pokrzywdzonego nie tylko co do możliwości złożenia wniosku, konsekwencjach jego złożenia. Ale również o możliwości cofnięcia wniosku.
Cofnięcie wniosku o ściganie sprawcy przestępca uporczywego nękania może nastąpić zarówno w postępowaniu przygotowawczym (czyli takim prowadzonym przed prokuraturą czy policją). A także w postępowaniu sądowym. Nie należy tego mylić ze zmianą zeznań. Zaznaczam to specjalnie, bo często padają pytania o „odwołanie zeznań”. Abstrahując od faktu, że zeznań nie można odwołać, to samo cofnięcie wniosku jest po prostu oświadczeniem pokrzywdzonego i nie ma charakteru zeznania.
Kodeks postępowania karnego nie określa sposobu jak cofnąć wniosek o ściganie sprawcy stalkingu. Forma może być zarówno ustna, jak i pisemna. Innymi słowy możesz cofnąć wniosek o ściganie np. na rozprawie, wówczas twoje oświadczenie zostanie zaprotokołowane. Możesz też złożyć takie oświadczenie na piśmie. Przykładowo twoje oświadczenie może wyglądać następująco:
„Działając w imieniu własnym, w oparciu o art. 12 § 3 k.p.k., niniejszym cofam wniosek o ściganie Marka Nowaka za uporczywe nękanie tj. o czyn z art. 190a § 1 k.k.”
I uwaga, wniosek może być cofnięty do chwili rozpoczęcia przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej. Oznacza to, że jeśli na pierwszej rozprawie został odczytany akt oskarżenia, to późniejsze cofnięcie wniosku o ściganie nie wywoła żadnego skutku. Jeśli jako ofiara uporczywego nękania zastanawiasz się na cofnięciem wniosku o ścigania stalkera, to musisz podjąć decyzję najpóźniej do czasu odczytania aktu oskarżenia.
Podsumowując, wniosek o ściganie może być cofnięty:
Jeśli prokurator lub sąd wyrazi zgodę na cofnięcie wniosku o ściganie, to postępowanie takie ulega zakończeniu. Prokurator wyda pisemnie zarządzenie, natomiast Sąd wyda po prostu postanowienie o umorzeniu. Zgodnie bowiem z art. 17 § 1 k.p.k. nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, m.in. gdy brak jest wymaganego zezwolenia na ściganie lub wniosku o ściganie pochodzącego od osoby uprawnionej, chyba że ustawa stanowi inaczej. Innymi słowy, to będzie koniec sprawy. O ile oczywiście postanowienia sądu nikt nie zaskarży. Bo zwracam tutaj uwagę, że o ile negatywna decyzja prokuratora, który nie wyraził zgody na cofnięcie wniosku o ściganie, nie jest zaskarżalna, to na postanowienie sądu o umorzeniu przysługuje jednak zażalenie.
Na tak postawione pytanie odpowiedź brzmi nie. Ponowne złożenie wniosku o ściganie jest niedopuszczalne. Oczywiście chodzi o ponowne ściganie tego samego sprawcy i tego samego czynu. Dlatego lepiej dobrze przemyśl swoją decyzję co do cofnięcia wniosku.
Na koniec jedno ważne zagadnienia, które bardzo często przewija się w moich rozmowach z klientami w sprawach o wykroczenia z art. 107 kw. Jeśli w toku postępowania np. przygotowawczego, okazało się, że czyn nie stanowi przestępstwa uporczywego nękania, ale wykroczenie w postaci złośliwego niepokojenia, to pokrzywdzony nie może cofnąć wniosku o ściganie sprawy takiego wykroczenia. Wykroczenie z art. 107 kw nie należy bowiem do tej kategorii czynów, które są ścigane na żądanie pokrzywdzonego. Jeśli zatem jako pokrzywdzony tym wykroczeniem zdecydujesz po wszczęciu postępowania, że nie jesteś już zainteresowany ukaraniem sprawcy, to nie masz w tym postępowaniu takiego uprawienia jak pokrzywdzony w sprawach o przestępstwo z art. 190a kk. Czyli nie ma prawa do cofnięcia wniosku o ściganie.
Powyższe informacje stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania może ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych. W przypadku wątpliwości zapraszam do kontaktu.
Wykonanie strony: 