Jedno z najczęstszych pytań, jakie słyszę po wystąpieniach w telewizji, radiu czy w trakcie szkoleń, brzmi: „Dlaczego ofiary nękania nie zgłaszają przestępstwa?”

To pytanie często pada z nutą zdziwienia, jakby milczenie oznaczało zgodę. Jakby ofiara mogła „po prostu” pójść na policję, opowiedzieć, co się dzieje, i natychmiast uzyskać pomoc.

Tyle że rzeczywistość wygląda zupełnie inaczej. Podkreślam, że nękanie to proces, który odbiera poczucie bezpieczeństwa, ale też wiarę w siebie i w system. Osoby doświadczające stalkingu często przez długi czas próbują zrozumieć, co właściwie się dzieje, czy to już przestępstwo, czy może „tylko” nadmierna ciekawość, „żart” albo „zainteresowanie”. Nękacz najczęściej zaczyna niewinnie: wiadomość, telefon, komentarz. Dopiero z czasem granice przesuwają się coraz dalej.

Tzw.ciemna liczba przestępstw

Tzw.ciemna liczba przestępstw to po prostu przypadki stalkingu nieujawnione w statystyce. Czyli wiemy, że mamy do czynienia z czynem karalnym, ale pokrzywdzony tego nie zgłosił, więc oficjalnie to nie istnieje w statystyce. Ilość zgłaszanych, a ilość rzeczywiście popełnionych przestępstw stalkingu, to po prostu zupełnie dwie różne kwestie.

Niektóre badania pokazują, że stalking zgłosiło tylko 55% nękanych kobiet oraz 48% mężczyzn. Co to oznacza w praktyce? Otóż to, że nie jest w ogóle wszczynane formalne postępowanie karne w aż połowie przypadków uporczywego nękania!

O statystyce stalkingu, o tym ile osób zostało osądzonych, ile stalkerów skazano, a ile postępowań zostało umorzonych pisałam m.in. tutaj: Uporczywe nękanie-statystyka.

Dlaczego ofiary nękania nie zgłaszają przestępstwa?

Poniżej kilka najczęstszych przyczyn, dlaczego ofiary nękania nie zgłaszają przestępstwa.

• Niektórzy pokrzywdzeni obawiają się, że nikt im nie uwierzy. Czyli, że policja uzna, że taki pokrzywdzony konfabuluje, wyolbrzymia niektóre kwestie.
• Są też tacy pokrzywdzeni stalkingiem, którzy uważają, że policja nie potraktuje zdarzenia jako wystarczająco poważnego, czyli, że sprawa jest błaha.
• Inne ofiary nękania boją się odwetu sprawcy. Niektóre z badań przeprowadzonych na ten temat pokazuje, że co szósta ofiara obawiała się zemsty stalkera.
• Część pokrzywdzonych nie zgłosiła przestępstwa stalkingu, bowiem uważała, że muszą „po prostu to przetrwać” albo działać nie korzystając z pomocy policji i prokuratury.
• Pokrzywdzeni stalkingiem także często się wstydzą. Tego, że padli ofiarą przestępstwa, że nie umieją sobie poradzić. Albo po prostu tego, że też byli wobec stalkera wulgarni, odpisywali mu nie szczędząc przekleństw.

Adwokat Barbara Szopa-Duma jako ekspert od stalkingu

W filmie „Mała gmina – wielki hejt”, w którym wystąpiłam jako ekspert od stalkingu, opowiadałam m.in. o tym, dlaczego tak trudno zrobić ten pierwszy krok i co możemy zrobić, żeby to zmienić. Cały film możesz obejrzeć na YT: Mała gmina-wielki hejt, film.