Od czasu do czasu dochodzą mnie słuchy, że Policja w sprawach o stalking odmawia wszczęcia postępowania albo je umarza jako argument podając, że pokrzywdzona odpisywała nękaczowi na SMSy czy e-maile. Policjanci przy tym posiłkują się pewnym wyrokiem, w którym sąd wysnuł wniosek, że skoro kobieta korespondowała ze stalkerem, to znaczy, że się go nie bała. Rzekomo „nie czuła się zagrożona działalnością oskarżonego„, a społeczna szkodliwość czynu jest znikoma. Akiedy społeczna szkodliwość czynu jest znikoma, to zgodnie z art. 17 paragraf 1 k.p.k., postępowania nie wszczyna się, a wszczęte umarza.

Taka argumentacja jest błędna, w szczególności, że wyrok, na który powołują się policjanci został uchylony.

Poniżej znajdziesz garść informacji co robić, jakich zarzutów użyć, kiedy padł  właśnie ten argument ze strony Policji, że ofiara odpisywała stalkerowi, a więc sprawą nie będą się zajmować. 

Błędny wyrok w sprawie o nękanie

Ten wyrok, o którym pisałam wyżej datowany jest na 21 października 2015 roku i został wydany przez Sąd Rejonowy w Siedlcach. Sąd stwierdził, że działania oskarżonego nie wzbudziły u pokrzywdzonej poczucia zagrożenia, bo strony korespondowały ze sobą. I rzekomo pokrzywdzona wcale nie chciała zaprzestać kontaktów z nękaczem. Sąd umorzył postępowanie karne przeciwko oskarżonemu, bo uznał m.in., że społeczna szkodliwość czynu jest znikoma. I właśnie na ten wyrok czasem powołuje się Policja.

Na szczęście wyrok ten został uznany za błędny i uchylony przez Sąd Okręgowy w Siedlcach w dniu 4 maja 2016 r. (sygn. akt II Ka 39/16). Cały wyrok sądu okręgowego wraz z uzasadnieniem znajdziesz na końcu.

Warto wiedzieć, że jeśli wyrok Sądu Rejonowego został uchylony, to znaczy że nie istnieje. A tym samym, że nie można się na niego powoływać.

Nękanie – ile wiadomości dziennie to przestępstwo?

Ale od początku. Stan faktyczny sprawy przedstawiał się następująco. Pokrzywdzona i oskarżony byli osobami młodymi (po 19 lat). Od jesieni 2014 roku weszli ze sobą w związek uczuciowy, który jednak zerwali w lutym 2015 roku.

Oskarżony w okresie od 5 marca 2015 roku do 27 maja 2015 roku przesyłał dziewczynie wiadomości SMS. Przy czym czynił to ok. 100-200 i więcej razy dziennie. Zaś ona odpowiadała na każdą jego wiadomość.Dziewczyna ewidentnie nie widziała, jak zniechęcić stalkera.

Taka ilość wiadomości dziennie świadczy o wypełnieniu znamienia uporczywości nękania. Bo jak już pisałam wiele razy (m.in. tu: Uporczywe nękanie- ile musi trwać, aby uznać je za przestępstwo), nie sam dłuższy upływ czasu przez jakie sprawca działał, świadczy, że mamy do czynienia z przestępstwem z art. 190a paragraf 1 kk. Ale również na ocenę, czy doszło do przestępstwa stalkingu wpływa to, z jakim natężeniem stalker działał, ile wiadomości kierował do ofiary.

Zarzut uporczywego nękania dla byłego partnera

Oczywiście stalker stanął pod zarzutem z art. 190a § 1 kk. Chłopak był też oskarżony o inny czyn, mianowicie o to, że włamał się na konto Facebook ofiary i usunął część zawartych na tych kontach istotnych informacji. Ale tego zarzutu nie będę tu omawiać. Możesz o podobnej sprawie przeczytać tutaj: „Stalker zmienił mi hasła do maila i Facebooka”.

Ta sprawa jest podobna do wielu innych spraw nękania przez byłego partnera, o których pisałam na blogu: Nękanie przez byłego partnera.

Odpisujesz stalkerowi? To może być użyte przeciwko tobie…

Sąd Rejonowy w Siedlcach, rozpoznając sprawę, uznał, że  zeznania pokrzywdzonej są niewiarygodne, gdy twierdzi, że obawiała się oskarżonego.

W uzasadnieniu wyroku sąd napisał m.in. tak. „Z obiektywnego punktu widzenia być może odczuwała dyskomfort i irytację ale nie można tego utożsamiać z obawą, czy poczuciem zagrożenia. W niniejszej sprawie podstawowe znacznie dowodowe mają obszerne wydruki rozmów SMS pomiędzy stronami. Wskazują one ,że pokrzywdzona wcale nie chciała kategorycznie zaprzestać kontaktów. W dniu 05.03. napisała: ”nie chcę nic zrywać”/…/ uczucia się nie zmieniły” /k 13,14 oraz 32/. Sama proponowała mu spotkania i wskazywała kiedy kończy lekcje /k 23/. On przejawiał troskę o pokrzywdzoną która za kilka tygodni miała zdawać egzamin maturalny „Masz się uczyć i chodzić do szkoły” /k 32/ .”

Uzasadnienie sądu jest obszerne, więc nie będę go przytaczać w całości. To co rzuca się jednak w oczy to błędna interpretacja postawy samej ofiary. Otóż sąd stwierdził, że „fakt, że pokrzywdzona złożyła wniosek o ściganie a w konsekwencji zainicjowała postępowanie karne przeciwko swemu byłem chłopakowi można złożyć na karb jej braku doświadczenia życiowego, braku przewidywania skutków swego postępowania tj. niedojrzałości właściwej dla osób w jej wieku”.

Dla mnie taka argumentacja jest absurdalna. Bo oznaczało by to w istocie, że 19stolatka jest zbyt niedojrzała, aby oskarżyć kogoś o przestępstwo. A przecież zawiadomienie o przestępstwie może zgłosić nawet dziecko.  Z resztą nie tylko dla mnie takie stanowisko jest nieprawidłowe. Również dla sądu odwoławczego tj. Sądu Okręgowego w Siedlcach, który przecież ten błędny wyrok uchylił.

Dlaczego pokrzywdzona odpisywała stalkerowi?

Prawidłowa analiza zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego przemawia za uznaniem, że to właśnie z obawy przed stalkerem pokrzywdzona odpisywała na jego wiadomości. O tym, że pokrzywdzona czuła się zagrożona i bezradna wobec działań oskarżonego świadczy też to, iż uznała, że jedynym wyjściem z tej sytuacji jest powiadomienie organów ścigania.

W tej sprawie nie można przyjąć, że stopień społecznej szkodliwości czynów zarzuconych oskarżonemu był znikomy, bowiem:

• intensyfikacja działań stalkera była dość wysoka. Potrafił on pisać do pokrzywdzonej kilkaset wiadomości dziennie. I to nawet gdy dziewczyna nie odpisywała mu przez dłuższy czas.
• Taka postawa oskarżonego wywołała u pokrzywdzonej stan bezradności i zmusiła ją do zawiadomienia organów ścigania.
• Motywacja z jaką działał stalker świadczy na jego niekorzyść i nie może być usprawiedliwiana stanem młodzieńczego zakochania.

Kompleksowa analiza działań oskarżonego przemawia za uznaniem, że miały one charakter uporczywy. A ich celem było nękanie pokrzywdzonej, wywołanie u niej stanu zagrożenia . I zmuszenie jej do utrzymywania kontaktu z oskarżonym.

Stalker i ofiara znów są parą

Na marginesie dodam, co jest naprawdę ewenementem, z którym nie spotkałam się dotychczas w swojej praktyce zawodowej. Mianowicie stalker i pokrzywdzona znowu są parą.  Zauważył to też Sąd Okręgowy: „jak wynika z przebiegu rozprawy apelacyjnej, obecnie relacje pomiędzy oskarżonym, a pokrzywdzoną ułożyły się na tyle dobrze, że znowu stanowią parę„. Jednakże okoliczność ta nie może mieć znaczenia dla oceny stopnia społecznej szkodliwości.

Jestem bardzo ciekawa jaki wyrok zapadnie w tej sprawie po ponownym jej rozpoznaniu przez Sąd Rejonowy…

Dla wszystkich zainteresowanych pełną treścią uzasadnienia: Wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z dnia 4 maja 2016 r., sygn. II Ka 39/16

Jak zniechęcić stalkera?

Wszystkim ofiarom nękania powtarzam jak mantrę. Nie odpisuje stalkerowi, nie odzywaj się. Po prostu go ignoruj. Poniżej kilka innych rad, jak postępować z nękaczem, jak zniechęcić stalkera. Ofiara stalkingu- kim jest? Kto należy do grupy ryzyka?