Przysłowie węgierskie mówi „żaden człowiek nie jest na tyle bogaty, aby nie potrzebował sąsiada”. I rzeczywiście czasem posiadanie spostrzegawczego sąsiada potrafi uchronić od zalania czy też kradzieży. Dobry sąsiad to spokojniejszy wyjazd na urlop, o czym sama przekonałam się wielokrotnie. Co jednak jeśli sąsiad wcale nam nie pomaga, ale przeszkadza? A nawet więcej, uprzykrza życie tak często, że zaczyna to nosić znamiona nękania? Jak się bronić przed sąsiadem, który nas nęka? Czy jedynym wyjściem jest przeprowadzka?

Nękanie przez sąsiada

Stosunki międzysąsiedzkie mogą przybrać różną formę, od przyjaźni, poprzez wymianę zdań przy windzie czy płocie, na awanturach o rzekomy hałas dochodzący z naszego mieszkania kończąc. Jeśli masz do czynienia z ostatnim przypadkiem, a na dodatek:

• twój sąsiad napomina cię codziennie mimo panującej u ciebie ciszy,
• posuwa się do złośliwości (w swojej praktyce zawodowej spotkałam się z celowym zatrzymywaniem windy, aby klient musiał korzystać ze schodów)
• lub też donosi bezpodstawnie na ciebie do spółdzielni,
• wzywa policję mimo braku ku temu podstaw,
• pomawia cię wśród sąsiadów o zachowanie, które nie miało miejsca,

powinieneś zastanowić się czy nie padłeś ofiarą przestępstwa lub wykroczenia ze strony sąsiada. (Jest to bardzo powszechne przestępstwo, o statystyce pisałam tu: Stalking- statystyka Policji dotycząca nękania). Działalność osób z nami sąsiadujących nie zawsze bowiem można rozpatrywać na drodze cywilnej np. jako sprawa o immisje czy naruszenie posiadania. Czasem czyny sąsiada można ując niestety jedynie w kategoriach prawa karnego lub prawa wykroczeń.

Poniżej znajdziesz odpowiedź na pytania kiedy nękanie sąsiada jest przestępstwem, a kiedy wykroczeniem.

Jeśli interesuje cię, jak przebiegała autentyczna sprawa karna przeciwko sąsiadowi, który dopuścił się nękania, przeczytaj ten wpis: Nękający sąsiedzi w bloku.

Nękanie przez sąsiada jako przestępstwo

Nękanie przez sąsiada będzie przestępstwem stalkingu z art. 190a § 1 kodeksu karnego jeśli:

• nękanie jest uporczywe
• nękanie polega na istotnym naruszaniu prywatności sąsiada lub na wzbudzeniu w pokrzywdzonym uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia

O tym, kiedy mam do czynienie z uporczywością nękania, pisałam już wielokrotnie, m.in. tutaj: Nękanie telefonami. Najważniejsze co warto wiedzieć, to że aby postawić sąsiadowi zarzut z art. 190a kk, nękanie musi mieć charakter długotrwały, nie wystarczy jednorazowa sprzeczka z sąsiadem. Ogromne znaczenie będzie tutaj miało także nastawienie psychiczne sąsiada, czyli fakt, iż trwa on w swego rodzaju uporze, mimo próśb i upomnień ofiary o zaprzestanie zachowań. Powinieneś zatem zakomunikować sąsiadowi w sposób bezpośredni, że swoim zachowaniem narusza twoją prywatność.

Jesteś filmowany i fotografowany przez sąsiada? Przeczytaj, czy jest to legalne: Filmowanie sąsiada- legalne czy nie?

Przyczyny nękania

Przy przestępstwie stalkingu nie mają znaczenia przyczyny, dla których sąsiad się dopuszcza takiego czynu (pisałam o tym tutaj: Przyczyny stalkingu). Może być to zarówno z powodu nieodwzajemnionej miłości, chęć okazania adoracji, itp. Inaczej jest natomiast w przypadku nękania jako wykroczenia.

Nękanie przez sąsiada jako wykroczenie

Zdarza się, że czynom sąsiada nie można przypisać cech przestępstwa nękania z kodeksu karnego. Bo – przykładowo – nękanie nie narusza naszej prywatności w sposób istotny. Warto się jednak zastanowić czy działania sąsiada nie będę wypełniać  znamion wykroczenia. Najbardziej bowiem zbliżonym do stalkingu czynem będzie ten opisany w art. 107 kodeksu wykroczeń.

Zgodnie z art. 107 kw, kto w celu dokuczenia innej osobie złośliwie wprowadza ją w błąd lub w inny sposób złośliwie niepokoi, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny albo karze nagany. Jak łatwo zauważyć mamy tu podobne sformułowania, mianowicie  „uporczywe nękania” i „złośliwe niepokojenia”. Rożnica polega jednak na tym, że w przypadku wykroczenia zachowanie sprawcy jest ukierunkowane na dokuczenie innej osobie i charakteryzuje się złośliwością. Złośliwość to po po prostu chęć zrobienia komuś przykrości, wyprowadzenia z równowagi. Jeśli zatem sąsiad prześladuje i nęka swoją ofiarę z powodu uczucia do niej (nawet jeśli ono jest patologiczne i nieodwzajemnione), to trudno tu mówić o wykroczeniu z art. 107 kw.

Inną różnicą pomiędzy nękaniem z kodeksu karnego a nękaniem z kodeksu wykroczeń jest uporczywość. Przy nękaniu z art. 107 kw ta cecha nie musi występować aby ukarać sąsiada. O innych różnicach przeczytasz tu: Art. 107 kw -czym się różni złośliwe niepokojenie od nękania.

Stalking przez sąsiada – przykłady wykroczeń

Nękanie przez sąsiada może stanowić wykroczenie z art. 107 kodeksu wykroczeń jeśli sąsiad prześladuje ofiarę w sposób złośliwy i przykładowo:

• wprowadza w błąd o nadejściu przesyłki pocztowej i wysyła nas na pocztę w celu odebrania jej;
• kieruje do nas wypowiedzi, które w zasadzie nie wyrażają nic konkretnego, stanowią groźbę niedookreśloną, ale jednak można je ocenić wyłącznie jako niepokojenie, np. wypowiedzi takie jak „pilnuj lepiej swoich bachorów”, „wstaw sobie kraty w oknach domu”, „wsadzę cię szybko do więzienia”, „ja ci pokażę, załatwię cię”, czy „zrzucę cię ze stołka”. Za takie wypowiedzi sąsiad został uznany winnym popełnienia wykroczenia z art. 107 kw wyrokiem Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 17 grudnia 2013 r., sygn. II K 84/13.
  
• bezzasadnie wywołuje interwencję funkcjonariuszy policji w ten sposób, że telefonicznie powiadamia Komendę Policji o sprawowaniu opieki nad małoletnim dzieckiem w stanie nietrzeźwości,
• nachodzi w mieszkaniu robiąc awantury, a w przypadku nie otwierania uderza w drzwi wielokrotnie.

Nękanie przez sąsiadów – jak się bronić?

Jeśli jesteś uporczywie nękany przez sąsiada, możesz zacząć od skierowania do niego wezwania do zaprzestania naruszania twoich dóbr osobistych. Czyli prywatności, czci, godności itp. O takim piśmie szerzej pisałam tutaj: 

Jak wezwać stalkera do zaprzestania nękania?

Nęka mnie sąsiad- co robić?

Możesz też taką sprawę zgłosić policji. Na przykład w pisemnym zawiadomieniu o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. O tym jak i gdzie zgłosić nękanie pisałam m.in. tutaj: Nękanie – gdzie zgłosić? Możesz też oczywiście się wyprowadzić, ale chyba szybciej i taniej będzie po prostu odwiedzić najbliższą komendę…

Pamiętaj o zbieraniu dowodów. W sprawach, w których sprawcą jest sąsiad, masz o tyle ułatwioną sprawę, że najprawdopodobniej wiesz kto jest twoim prześladowcą. Jeśli znasz jego adres, a zatem nie musisz wynajmować detektywa czy tracić czas na poszukiwanie danych osobowych stalkera. Często najlepszymi dowodami w sprawach nękania przez sąsiada są inni sąsiedzi. Kompletuj zatem dane świadków, daty, a także spróbuj wystąpić do spółdzielni czy wspólnoty mieszkaniowej o monitoring z kamer.

Jeśli chcesz wiedzieć, jak może wyglądać sprawa karna o nękanie przez sąsiada, przeczytaj ten wpis: Jak przebiega sprawa o stalking?

Jeśli natomiast jesteś zainteresowany tym, ile kosztuje sprawa o nękanie, zapoznaj się z tym artykułem: Ile kosztuje sprawa o nękanie?

Nękanie przez sąsiad – pomoc adwokata

Jeśli jednak nie wiesz co robić, kiedy sąsiad cię nęka, nie wiesz od czego zacząć lub chciałbyś po prostu skonsultować twój przypadek, umów się na poradę: kontakt. Jako adwokat prowadziłam dziesiątki takich spraw, zarówno postępowań karnych o nękanie, jak i w sprawach o wykroczenia.

Powyższe informacje stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji  i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania mógł ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych. W przypadku wątpliwości zapraszam do kontaktu.