Zamieszczanie zdjęć i komentarzy szkalujących ofiarę w Internecie jest jedną z najczęstszych form stalkingu.
Nie ma miesiąca, aby w wiadomościach nie pojawiały się informacje o osobach nękanych w Internecie. Nic dziwnego, nękanie w Internecie jest jedną z najczęstszych form stalkingu (Nękanie – najczęstsze formy stalkingu).
Aby wiedzieć jak się chronić przed cyberprzemocą lub z nią walczyć, jeśli już cię dotknęła, trzeba uzbroić się w niezbędną dawkę wiedzy na ten temat. Dlatego z tego posta dowiesz się nie tylko tego, co kodeks karny mówi na temat nękania przez internet, co to jest cyberbullying, jakie są kary za nękanie w internecie, ale także gdzie zgłosić stalking internetowy.
Polskie prawo karne nie rozróżnia przestępstwa nękania ze względu na środek, którym się posłużono do jego popełnienia. Nie ma zatem oddzielnie w kodeksie karnym przestępstwa nękania telefonami czy nękania w Internecie. Kodeks karny stanowi ogólnie, że przestępstwem jest uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej mające na celu wzbudzenie u niej uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotne naruszenie jej prywatności (art. 190a paragraf 1 kodeksu karnego).
Aby nękanie w Internecie zostało zatem uznane za przestępstwo stalkingu wskazane w art. 190a paragraf 1 k.k. musi spełniać wszystkie znamiona tam opisane, tzn.:
Nękanie w sieci może przybrać różne formy; inwencja prześladowców nie ma granic. Dotychczas w swojej praktyce zawodowej spotkałam się, poza nękaniem za pomocą maili oraz wiadomości na portalach społecznościowych, z następującymi czynami stalkerów:
Bardzo częstą formą nękania w Internecie jest również podoszywanie się, na przykład na Facebooku. Proceder też może polegać na używaniu cudzego imienia i nazwiska i publikowaniu w jej imieniu różnych rzeczy, właśnie na FB.
Dużo na ten temat pisałam tutaj: Podszywanie się pod inną osobę na Facebooku. Więc jeśli chcesz dowiedzieć się, kiedy mam do czynienia z przestępstwem podszywania się, zachęcam to lektury tamtego wpisu.
Jedna z bardziej „ciekawych” spraw, z którą się spotkałam w tym roku, polegała na rozsyłaniu przez stalkera negatywnych opinii o ofierze do jej potencjalnych pracodawców. Prześladowca wiedział po prostu na jakie stanowisko aplikuje jego ofiara i wielokrotnie oczerniał ją w mailach skierowanych do pracodawcy.
W jednym z odcinków „Przyjaciół” (ang. „Friends”) zatytułowanym „Dwaj brutale” (ang. „The one with the bullies”) Chandler i Ross spotykają w kawiarni dwóch osiłków. Dochodzi między nimi do rozmowy, potem jeden z mężczyzn zabiera Chandlerowi czapkę, w końcu zabraniają bohaterom serialu przychodzić do kawiarni. Niby nie dzieje się nic złego, nie ma przemocy (jest tylko groźba pobicia), ale jednak Chandler i Ross obawiają się tych dwóch panów do tego stopnia, że postanawiają kawę pić tylko w domu. Na tym polega bullying.
Bullying jest po prostu formą agresji, często tylko słownej, uprawianej przez osoby pozbawione empatii, chcące zaimponować innym siłą. Dlatego agresor tak często działa przy publiczności. Bullying może polegać na obrażaniu czy zastraszaniu, ale także na naruszaniu nietykalności cielesnej. Ofiarami padają np. dzieci, poniżani przez silniejszych kolegów z klasy.
Cyberbullying tym się różni od bullying, że po pierwsze – jest uprawiany w Internecie, a po drugie – często jest anonimowy. Anonimowość daje stalkerowi poczucie bezkarności.
Jak widać, cyberbullying to po prostu nękanie za pomocą środków technologicznych i Internetu (tylko jak zwykle ubrane w angielskie słowo…).
Za uporczywe nękanie w Internecie grozi więzienie. Konkretniej za nękanie (wskazane w art. 190a paragraf 1 kodeksu karnego), jak i za podszywanie się pod inną osobę (wskazane w art. 190a paragraf 2 kodeksu karnego), grozi kara pozbawienia wolności do lat 8.
(Przed nowelizacją kodeksu karnego, czyli przed marcem 2020 roku kara była niższa. Za nękanie w Internecie groziło tylko 3 lata więzienia). Więcej o karach za stalking pisałam tutaj: Kary za stalking).
Uporczywe nękanie możesz zgłosić zarówno w formie pisemnej (np. w zawiadomieniu o podejrzeniu popełnienia przestępstwa) lub ustnie do protokołu na policji. O tym jak i gdzie zgłosić nękanie pisałam m.in. tutaj: Nękanie – gdzie zgłosić?
O Nękaniu w Internecie , w tym o kradzieży tożsamości wypowiadałam się dla portalu prawo.pl. Zachęcam do lektury całego artykułu: Za wpisy z cudzego konta na Facebooku można trafić do więzienia.
Jeśli już zgłosiłeś zawiadomienie o przestępstwie nękanie, to pewnie interesuje cię, jak tak sprawa będzie dalej przebiegać. Scenariuszy jest wiele i są one zależne od sprawcy (czy łatwo go złapać, czy raczej będzie nieuchwytny), ale także od ciebie (czy będzie np. chciał zawrzeć ugodę ze stalkerem) i od prokuratora, na którego trafisz. Najczęstsze scenariusze sprawy o stalking opisałam tutaj: Jak przebiega sprawa o stalking?
Pamiętaj jednak, że bez względu na działania prawne, ważnym w sprawach o nękanie, jest twoje zachowanie. Twoja postawa wobec sprawcy ma ogromny wpływ na to, ile nękanie będzie trwało, a także na przebieg samego procesu. Jak reagować na stalking, jak się zachowywać, żeby nie nakręcać stalkera przeczytasz tutaj: Pomoc dla ofiar stalkingu (nękania) oraz tutaj: Odpisywanie stalkerowi- wpływ zachowania ofiary na wyrok.
Powyższe informacje stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania może ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych. W przypadku wątpliwości zapraszam do kontaktu.