Czy wiesz, jak reagować na stalking? Jak się zachowywać, kiedy ktoś cię nęka? Czy wiesz, że w przypadku tego przestępstwa z art. 190a kodeksu karnego, ważnymi są nie tylko działania prawne, ale również zachowanie samego pokrzywdzonego?

Stalking – chora miłość – jak reagować?

Stalking jest nazywany przestępstwem chorej miłości. Bowiem zazwyczaj sprawcą jest osoba, która nie może pogodzić się z rozstaniem, że jej związek się zakończył. I na różne sposoby próbuje odzyskać partnera. A kiedy to nie przynosi rezultatu, zaczyna być nachalna, próbuje kontaktować się wielokrotnie różnymi kanałami, osacza swoją ofiarę.

Stalker potrafi nawet okraść swoją ofiarę lub stosować przemoc fizyczną. (Szerzej na temat tego, czym jest uporczywe nękanie tu: czym jest stalking?). Może dopuścić się naruszenia miru domowego swojej ofiary, czekać na nią przed pracą, rozpowszechniać o niej nieprawdziwe informacje.

Katalog zachowań, których może dopuszczać się stalker jest bardzo długi i nie jest zamknięty. Natomiast sposoby postępowania pokrzywdzonego, to, jak sobie radzić z nękaniem, jest raczej ograniczone do kilku kroków.

Kobiety – ofiary nękania

Jak już pisałam na blogu ( Ofiara stalkingu- kim jest? ), według badań, ofiarami stalkingu padają przede wszystkim kobiety (72%). A w przeszło połowie przypadków stalkerem jest partner (mąż, narzeczony, sympatia) lub były partner.

Pierwsze sygnały, że twój partner dopuści się nękania w przyszłości mogą pojawić się już na etapie związku. Jeśli bowiem cię kontroluje, chce wiedzieć dokąd chodzisz, z kim się spotykasz, chce znać twój kod do telefonu, czy czyta twoją pocztę mail- to takie zachowania będzie najprawdopodobniej przejawiać również po waszym rozstaniu, jeśli postanowisz go zostawić.

Jeśli na dodatek twój partner bywa zaborczy, robi awantury, grozi, szantażuje, to oznaki, że ma tendencję do nieprawidłowych zachowań. I że ty jesteś w grupie ryzyka stania się ofiarą stalkingu. Tu opisywałam typowy schemat stalkingu w wydaniu byłego partnera: Nękanie przez byłego partnera.

1. Jak reagować na stalking? Nie reaguj!

Najlepszą reakcją, gdy jesteś ofiarą nękania, to brak reakcji. Czyli nie odpisuj, nie oddzwaniaj, nie ulegaj naciskom na spotkanie. Stalkerowi tylko o to chodzi – żebyś ciągle o nim myślał i mu ulegał.

Nie daj się wciągnąć w grę, kiedy stalker obiecuje, że spotkanie będzie ostatnim, potem zostaniecie tylko znajomymi, on da ci spokój. Bo najprawdopodobniej będzie to spokój tymczasowy, potrwa tydzień lub dwa. A potem wszystko wróci jak bumerang.

Zastosuj powyższe rady oraz te:

• Jeśli ktoś nachodzi cię w domu, dzwoni domofonem – nie wychodź do niego, nie wpuszczaj do domu.
• Gdy widzisz stalkera pod swoją pracą – spróbuj wyjść innym wyjściem, ominąć go, ewentualnie zaczekaj trochę aż sobie pójdzie, żeby bezpiecznie wrócić do domu.
• Kiedy już nękaczowi udało się wejść do twojej pracy- poproś ochronę o pomoc, żeby go wyprowadzili.

Inne propozycje jak reagować na stalking:

• Nie przyjmuj prezentów- jeśli doręcza ci je kurier, po prostu nie przyjmuj paczek ani kwiatów.
• Jeśli możesz, zmień numer telefonu ewentualnie zablokuj stalkera.
• Jeśli będzie dzwonił z nowych, nieznanych ci numerów, a poznasz go po głosie – po prostu odłóż słuchawkę, nie wdawaj się w słowne utarczki.

Jeśli stalker dzwoni z nowych numerów tzw. zastrzeżonych, pamiętaj, że u swojego operatora możesz zablokować możliwość połączeń przychodzących.

Konkretne rady, jak się zachowywać w stosunku do stalkera opisywałam także tutaj: Kto to jest stalker?

2. Wezwij stalkera do zaprzestania nękania

Jak inaczej reagować na stalking? Pamiętaj, że możesz wezwać sprawcę do zaprzestania nękania. Najlepiej raz, dosadnie, na piśmie. Możesz zwrócić się do adwokata o pomoc w sporządzeniu takiego wezwania: Jak wezwać stalkera do zaprzestania nękania?

Oczywiście możesz je napisać też sam. Pamiętaj jednak, żeby nie grozić stalkerowi postępowaniem karnym, ale wyszczególnić jego zachowania, które ci nie odpowiadają i z którymi ma skończyć. Im bardziej konkretny będziesz, tym lepiej.

3. Dokumentuj wszystkie incydenty

Prowadź rejestr wszystkich form nękania. Zapisuj daty, godziny, treści wiadomości, numery telefonów oraz opisy zdarzeń. Gromadzenie dowodów jest kluczowe w przypadku zgłoszenia sprawy organom ścigania.

Na moim blogu znajdziesz mnóstwo rad, jak zbierać dowody oraz informacje, co w ogóle może być dowodem, ilu świadków wskazać, czy dowody drukować czy doręczyć je policji na pendrivie itp.

4. Reakcja na stalking? – zawiadomienie o przestępstwie

Wezwanie, pismo do sprawcy nękania nie zamyka ci drogi oficjalnej- możliwości zgłoszenia przestępstwa uporczywego nękania organom ścigania. Bo nawet jeśli stalker przestanie podejmować swoje przestępcze zachowania, nie niweczy to faktu, że do stalkingu doszło wcześniej. W sporządzeniu zawiadomienia o przestępstwie bardzo pomoże ci punkt 3, czyli zebrane dowody.

O tym, jak napisać zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 190a kk, gdzie go złożyć, jakie dowody dołączyć, przeczytasz tu: Uporczywe nękanie – gdzie zgłosić?

5. Jak reagować na stalking – nie wstydź się i poproś o pomoc

Pamiętaj, że to nie ty jako ofiara masz się wstydzić. Wstydzić ma się stalker, który dopuszcza się przestępstwa. Informuj bliskich o sytuacji, aby byli świadomi ewentualnych prób kontaktu ze strony stalkera. I poproś o pomoc- psychiatrę, psychoterapeutę, czy adwokata.

Kiedy stalking jest niebezpieczny

I pamiętaj o najważniejszym. Jeśli zagrożone jest twoje zdrowie lub życie, dzwoń po policję. Bywały już bowiem sytuacje, kiedy stalker oblał kwasem swoją ofiarę (sprawa tym bardziej bulwersująca, że doszło do tego w sądzie) lub kiedy zastrzelił swoją była partnerkę. O tej ostatniej sprawie wypowiadałam się w programie TVN24: Nagrałam go, jak krzyczał do mnie: „zdechniesz, ku***”. Tego samego dnia poszłam na policję.