Jedną z najczęstszych form stalkingu jest nękanie telefonami, uporczywe wydzwanianie do ofiary, „głuche” telefony, wysyłanie SMS-ów. (O innych częstych formach nękania przeczytasz tutaj: Nękanie – najczęstsze formy stalkingu). I tu pojawia się pytanie. Ile razy musi zadzwonić stalker, ile wiadomości musi wysłać, aby można było uznać to za przestępstwo? Kiedy ofiara powinna zawiadomić organy ścigania o stalkingu – po pięciu połączeniach, czy może dopiero po stu?

Nękanie telefonami – kiedy można pociągnąć do odpowiedzialności ?

Niestety zmartwię wszystkich, którzy oczekują konkretnej odpowiedzi na powyższe pytanie, wskazania liczy, np. więcej niż 10 telefonów. Ustawa kodeks karny nie określa precyzyjnie liczby, po ilu telefonach można zgłosić nękanie. Nie ma sprecyzowanego ściśle, ile połączeń musi wykonać sprawca do ofiary, aby pociągnąć go do odpowiedzialności za czyn z art. 190a paragraf 1 kk.

Ustaleń w tym zakresie należy dokonywać każdorazowo na podstawie okoliczności konkretnego przypadku.

Nękanie telefonami – ile połączeń?

Co prawda niektórzy autorzy opracowań dotyczących przestępstwa z art. 190a kodeksu karnego uważają, że dane zachowania można określać jako stalking jeśli występują przez co najmniej 30 dni i ma miejsce co najmniej 10 czynów w ciągu 30 dni. (Tak np. Waldemar Woźniak w: „Stalking jako zjawisko patologiczne – definicje, zakres, charakterystyka stalkera i radzenie sobie ze stalkingiem”). Jest to jednak tylko propozycja.

W związku z tym jeszcze raz podkreślę – ustaleń w tym zakresie należy dokonywać każdorazowo na tle okoliczności konkretnej sprawy.

Uporczywe telefonowanie – kiedy można oskarżyć o stalking?

Kodeks karny podaje, że nękanie ma charakteryzować się powtarzalnością zachowań sprawy. Że sprawca ma zachowywać się w sposób uporczywy. Co to oznacza  w praktyce?

Jeżeli sprawa dzwoni kilka razy w ciągu dnia przez tydzień, dwa lub więcej, albo też wykonuje „głuche” telefony kilka razy w tygodniu, ale proceder taki trwa miesiącami, to z cała pewnością można stwierdzić, iż mamy do czynienia z powtarzalnością zachowań. Jeżeli stalker wysyła ofierze wiadomości tekstowe raz na jakiś czas, nieregularnie, czasem kilka w ciągu jednego dnia, potem raz na kilka tygodni, to również zachowanie takie ma charakter powtarzalny.

O uporczywym zachowaniu się sprawcy świadczyć będą:

• po pierwsze – dłuższy upływ czasu, przez który sprawca je podejmuje.
• Po drugie  – nastawienie psychiczne sprawcy. Czyli nieustępliwość nękania, tj. trwanie w swego rodzaju uporze, mimo próśb i upomnień ofiary lub innych osób o zaprzestanie zachowań.

Nękanie telefonami – kiedy można kogoś oskarżyć?

Po więcej informacji na temat, kiedy mamy do czynienia z przestępstwem stalkingu, kiedy nękanie jest uporczywe, odsyłam cię do mojego innego artykułu:  Uporczywe nękanie- ile musi trwać, aby uznać je za przestępstwo.

Odczuwanie strachu przez ofiarę stalkingu

Drugi elementu, który musi zaistnieć aby można było mówić o przestępstwie stalkingu, który powinniśmy wziąć również pod uwagę, to odczuwanie strachu, obawy przez ofiarę lub naruszenie prywatności ofiary takimi telefonami. Jeżeli zachowania stalkera,  bez względu na to jaką formę przybierają, nie doprowadzają do uzasadnionego odczuwania strachu, nie powodują poczucia zagrożenia i lęku, nie powodują uczucia udręczenia, to nie możemy mówić o przestępstwie.

Na szczęście dla bytu przestępstwa z art. 190a kodeksu karnego wystarczy, że nękanie subiektywnie wywołało strach i obawą u ofiary. Innymi słowy, jeżeli pokrzywdzony czuje się zagrożony, obawia się o własne bezpieczeństwo, uważa, że jego prywatność została naruszona i rzeczywiście pokrzywdzony mógł w danych okolicznościach w ten sposób uporczywe nękanie odczuwać, to mamy do czynienie z przestępstwem.

Nękanie telefonami – jak udowodnić?

Jeśli chcesz powiadomić organy ścigania o tym, że padłeś ofiarą stalkingu i że ktoś cię nęka telefonami, powinieneś zebrać dowody i je policji lub prokuraturze dostarczyć. Takim dowodem może być print screen z twojego telefonu, nagranie rozmowy albo bilingi. Przy czym pamiętaj, że ty nie otrzymasz od operatora wykazu połączeń przychodzących na twój numer. Możesz otrzymać wykaz połączeń wychodzących z twojego numeru, a to co innego.

Zestawienie połączeń przychodzących na twój numer telefonu, czyli po prostu bilingi, można uzyskać w trakcie postępowania karnego, ale na wniosek prokuratora. Prokurator wydaje odpowiednie postanowienie, a operator dostarcza dane na przykład na płycie CD.

Nękanie telefonami z numerów zastrzeżonych

Wielu klientów pyta mnie, co zrobić jeśli stalker dzwoni z rożnych numerów, przy czym mogą być też tzw. zastrzeżone. Jak udowodnić, że to akurat ten stalker telefonuje?

Jeden z pomysłów to taki, aby odebrać taki telefon z numeru zastrzeżonego, ale jednocześnie nagrać tę rozmowę (np. innym telefonem). Wówczas ofiara może poznać stalkera po głosie, a dowodem w sprawie będzie takie nagranie (kiedy poznasz już sprawcę po głosie, nic nie mów, tylko rozłącz się).

Poza tym pamiętaj o tym, że nawet jeśli ty nie widzisz numeru dzwoniącego, to taki numer najprawdopodobniej zapisze się u operatora telekomunikacyjnego. Piszę „najprawdopodobniej”, bo zdarzają się wypadki, że oszuści stosują tak wymyślne techniki, że nie da się numeru dzwoniącego na 100% zidentyfikować.

Jak udowodnić nękanie telefonami?

Na moim blogu jest już kilka artykułów a temat tego, jak udowodnić przestępstwo, w tym stalking. Więc zajrzyj tutaj, jeśli chcesz się więcej dowiedzieć o zbieraniu materiałów: Jak udowodnić nękanie?

Czy blokować telefony od stalkera?

Pytanie, czy blokować stalkera, to kolejne bardzo częste pytanie od moich klientów. Moim zdaniem tak, ale pod kilkoma warunkami.

Zanim zablokujesz numer lub numery telefonu twojego prześladowcy, upewnij się, że zakomunikowałeś mu, że sobie takich połączeń nie życzysz. Wystarczy, że zrobisz to raz. Bądź po prostu konkretny i kategoryczny. Możesz zakomunikować swoją wolę, że nie życzysz sobie kontaktu ustnie albo napisać wiadomość.

Po drugie, bądź konsekwentny. Jeśli już raz zablokowałeś telefon stalkera, to nie odblokowuj jego numeru, żeby potem z nim korespondować albo do niego dzwonić. Nie byłoby to logiczne – skoro twierdzisz, że jesteś nękany telefonicznie, nie możesz jednocześnie dobrowolnie takich kontaktów telefonicznych z nękaczem utrzymywać.

Ktoś cię nęka telefonami? Napisz mu wezwanie

Jeśli dotychczas nie poinformowałeś stalkera, że nie chcesz z nim utrzymywać żadnych kontaktów, to warto rozważyć taki krok. Zastanów się, czy pisemne wezwanie o zaprzestanie nękania nie byłoby dobrym pomysłem. Napisałam takich wezwań setki, więcej na ten temat znajdziesz tutaj: Jak wezwać stalkera do zaprzestania nękania?

Przybywa spraw o stalking

O nękaniu, w tym nękaniu telefonami, wypowiadałam się dla „Rzeczpospolitej”, tutaj znajdziesz cały artykuł: Stalkerzy stają się coraz bardziej przebiegli Przestępstw uporczywego nękania przybywa. Ich najczęstszą przyczyną są nieodwzajemnione uczucia.