Jak przebiega sprawa o stalking? Od czego zaczyna się postępowanie o nękanie, a na czym się kończy?
Jeśli interesuje cię, jak przebiega sprawa o stalking i ile trwa, to ten wpis jest dla ciebie. Dziś dowiesz się, od czego zacząć, jeśli padłeś ofiarą nękania i jakie są możliwe scenariusze. Poniżej przedstawiam tylko niektóre z nich, zaprezentowanie wszystkich wymagałoby ode mnie napisanie naprawdę grubej książki.
Zakładam, że czytasz tego bloga, bo padłeś ofiarą nękania. Ewentualnie ktoś z twojego otoczenia ma problem ze stalkingiem (przestępstwem z art. 190a kk). Jeśli tak, to najpierw powinieneś sobie zadać pytanie, czy chcesz działać sam, czy będziesz współpracować z adwokatem. W przypadku samodzielnej walki ze stalkerem, zacznij od zaznajomienia się z tematem. Poczytaj o nękaniu, po prostu uzbrój się w odpowiednią dawkę wiedzy. Zapewniam, że będzie ci potrzebna.
Możesz zacząć o informacji, czym w ogóle jest stalking?, co to jest nękanie, kiedy można oskarżyć o nękanie?
Jeśli zebrałeś już dowody na nękanie (zachęcam do zapoznania się z tym wpisem: Jak udowodnić nękanie?), to możesz zacząć od wezwania stalkera do zaprzestania nękania. Czyli od próby polubownego zakończenia sprawy. Jeśli sprawca nie przestanie cię nękać, pozostaje ci już tylko złożenia zawiadomienia o przestępstwie z art. 190a kodeku karnego.
O tym, jak napisać zawiadomienie o przestępstwie oraz gdzie zgłosić nękanie przeczytasz tu: Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa nękania – wzór.
Natomiast w przypadku drugiej opcji, czyli współpracy z adwokatem, twoim zadaniem będzie dostarczenie mu materiałów do sprawy, dowodów na nękanie. W zależności od zakresu współpracy, twoja rola może skończyć się na tym.
Twoje zawiadomienie o przestępstwie z art. 190a kodeksu karnego, które złożyłeś w prokuraturze, może przynieść kilka możliwych scenariuszy. Albo otrzymasz wezwanie do złożenia zeznań w charakterze świadka, najprawdopodobniej na policji. Ewentualnie od razu dostaniesz z prokuratury zawiadomienia o wszczęciu śledztwa. Albo prokuratura doręczy ci postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa.
To ostatnie oznacza tyle, że organy ścigania nie widzą podstaw, aby zajmować się twoją sprawą. Możesz się oczywiście z tym nie zgadzać i złożyć zażalenie.
Generalnie, w praktyce od momentu złożenia zawiadomienia o przestępstwie nękania (art. 190a kk), do momentu otrzymania decyzji prokuratora, nie powinno upłynąć więcej niż kilka tygodni.
Jeśli otrzymałeś zawiadomienie o wszczęciu śledztwa albo wezwanie do złożenia zeznań, to znaczy, że jesteś na dobrej drodze do skazania sprawcy. Po pierwsze, jako pokrzywdzony powinieneś się stawić we wskazanym miejscu o wskazanym czasie. Wówczas twoje zeznania zostaną spisane. Potem podpisuje się protokół, którzy jest bardzo ważnym elementem śledztwa. Bo powinieneś wiedzieć, że postępowanie przygotowawcze dotyczące uporczywego nękania jest obecnie prowadzone właśnie w formie śledztwa.
Kolejnym etapem śledztwa jest pozostałe postępowanie dowodowe. Czyli inaczej mówiąc gromadzenie dowodów na przestępstwo. Na tym etapie policja lub prokurator przesłuchują świadków, dokonują oględzin rzeczy (na przykład pendriva, którego ty dostarczyłeś). To może potrwać miesiącami. Możesz oczywiście uczestniczyć w czynnościach śledztwa, o ile złożysz taki wniosek.
Kiedy ja reprezentuję klientów w sprawach o nękanie, zazwyczaj biorę udział w przesłuchaniach i zadaję świadom pytania.
Jeśli prokurator dojdzie do wniosku, że materiał dowodowy jest wystarczający do zakończenia sprawy, dojdzie do postawienia sprawcy zarzutu lub zarzutów (może przecież być ich wiele w jednej sprawie). Mówić językiem prawników, sprawa jest na etapie in personam. Czyli mamy już podejrzanego. Od tej pory podejrzany może zapoznać się z aktami sprawy.
I tutaj możliwych scenariuszy jest bardzo dużo. Scenariusze te są zależne od zachowania samego stalkera, ale także od ciebie.
Po pierwsze, prokurator może zastosować wobec stalkera różne środki zapobiegawcze. Na przykład dozór policyjny czy zakaz zbliżania (o którym dużo napisałam tu: 5 rzeczy, które musisz wiedzieć o zakazie zbliżania się). A także zakaz kontaktowania się z ofiarą (zachęcam do lektury tego wpisu: Zakaz kontaktowania się w sprawach o nękanie (stalking).
Po drugie, prokurator może skierować sprawę do sądu wraz z aktem oskarżenia. To będzie oznaczało mały sukces, stąd do skazania stalkera już naprawdę krótka droga. Prokurator powinien cię zawiadomić, że kieruje do sądu akt oskarżenia.
Po trzecie, możesz zawrzeć ze stalkerem ugodę. I na tym sprawę zakończyć.
Sprawa o stalking może zakończy się też zawarciem ugody ze sprawcą. Przykładowo, obie strony podpisują dokument, na mocy którego sprawca przeprasza pokrzywdzonego. Oraz wypłaca mu określona kwotę tytułem zadośćuczynienia. Zaś ofiara wyraża zgodzę na dobrowolne poddanie się karze. Ewentualnie cofa wniosek o ściganie. Ugoda może zawierać nawet kilkadziesiąt rożnych punktów, w tym zakaz zbliżania się do ciebie. Albo obowiązek zapłacenia za leczenie psychiatryczne itp.
Więcej na temat ugody w sprawach o nękanie przeczytasz tu: Ugoda ze stalkerem.
Pamiętaj, że bez względu na etap śledztwa, prokurator zawsze może je umorzyć. Czyli umorzenie śledztwa może nastąpić zarówno przed postawieniem sprawcy zarzutu, a także po postawieniu zarzutu.
Może ci się wydawać to dziwnym, ale spotkałam się nie raz w swojej praktyce adwokackiej, że prokurator zmienił zdanie nawet po tym kiedy wydał postanowienie o postawieniu zarzutu. Nie zdarza się to często, ale jest możliwe.
O umorzeniu śledztwa w sprawie o nękanie przeczytasz tu: Umorzenie postępowania stalking.
Wniesienie przez prokuratora aktu oskarżenia do sądu oznacza początek nowego etapu. Od tej pory bowiem to sąd, a nie prokurator, będzie decydował o większości kwestii. I znowu- scenariuszy może być wiele, nawet bardzo dużo. Poniżej jedynie przykłady, jak może się potoczyć w sądzie sprawa o stalking.
Na tym etapie zazwyczaj możesz się spodziewać wyznaczenia terminu rozprawy oraz wezwania na rozprawę w charakterze świadka. Rozpraw może być kilka, a nawet kilkanaście. Sprawy karne, w których odbyła się tylko jedna rozprawa, należą raczej do rzadkości.
Na tym etapie możesz składać różne wnioski, zarówno dowodowe, jak i inne- o zakaz zbliżania, o przyznanie ci zadośćuczynienia itp. Możesz też oczywiście złożyć oświadczenie, że będziesz działał w postępowaniu w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Inaczej mówiąc, że chcesz być też w sprawie stroną, nie tylko świadkiem.
Może się też tak zdarzyć, że sąd nie wyznaczy rozprawy, lecz zaproponuje wam mediację. Mediacja nie jest obowiązkowa, to znaczy, że jako pokrzywdzony nie musisz się na nią zgadzać. O mediacji przeczytasz tu: Postępowanie mediacyjne w sprawach karnych.
Ewentualnie sąd skieruje sprawę na posiedzenie na przykład celem umorzenia postępowania. Tak, na tym etapie też to jest możliwe. Sąd może mieć zupełnie inny pogląd na sprawę niż prokurator. Może się z nim po prostu nie zgadzać i uznać, że nie mamy do czynienia z przestępstwem.
Jeśli jesteś zainteresowany tym, ile kosztuje sprawa o nękanie, zapoznaj się z tym artykułem: Ile kosztuje sprawa o nękanie?
Ale załóżmy scenariusz radosny, że sąd sprawy nie umorzy, a rozprawy się odbyły. Sąd może wydać wyrok zarówno skazujący, jak i uniewinniający. Może też postępowanie warunkowo umorzyć. W Polsce co roku wydawanych jest ok 2 tysiące wyroków za stalking, większość z nich to wyroki skazujące: Wyroki za nękanie.
Domyślam się, że jako pokrzywdzonego najbardziej interesuje cię ten pierwszy. A zatem o karach za nękanie więcej tu: Jakie kary za stalking?
Oczywiście od wyroku sądu pierwszej instancji, można się odwołać. Ale to już jest materiał na inny, oddzielny wpis.
Powyższe informacje stanowią opis stanu prawnego na dzień publikacji i nie są poradą prawną w indywidualnej sprawie. Stan prawny od opublikowania może ulec zmianie. Kancelaria nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie wpisu w celu rozwiązania problemów prawnych. W przypadku wątpliwości zapraszam do kontaktu.
Wykonanie strony: 